कौटुंबिक मालमत्तेच्या वादातून उसळली हिंसा; गाव शांततेच्या छायेत, १४ जणांवर गुन्हे दाखल
प्रतिनिधी – रमेश बनसोडे
शेती ही केवळ उपजीविकेचा आधार नाही, तर अनेक कुटुंबांसाठी सन्मान आणि अस्तित्वाचाही विषय आहे. परंतु, जेव्हा हीच शेती वडिलोपार्जित मालमत्तेच्या वादाचा केंद्रबिंदू
बनते, तेव्हा त्यातून उसळणारा संघर्ष गावाच्या शांततेला सुरुंग लावू शकतो. असाच एक प्रकार शिरूर तालुक्यातील कान्हूर मेसाई येथे घडला असून, या वादातून दोन कुटुंबांत तुंबळ हाणामारी झाली. यामध्ये १४ जणांवर परस्परविरोधी गुन्हे दाखल झाले असून, गावामध्ये तणावाचे वातावरण आहे.
मालकी हक्काची जळती ठिणगी
पांडुरंग पुंडे आणि नाथा उमप या दोन कुटुंबांमध्ये वडिलोपार्जित जमिनीच्या मालकीसंबंधी वाद सुरू आहे. हा वाद दीर्घकाळापासून न्यायालयात प्रलंबित असतानाही, त्यावर न्यायाच्या मार्गाने न जाता थेट गावपातळीवर संघर्षात रूपांतर झाल्याचे चित्र दिसून आले. महिलांचा सहभाग आणि एकमेकांवर दगडफेक, शिवीगाळ, मारहाण ही बाब चिंतेची ठरली आहे.
समाजात वाढणारी असुरक्षितता
कुटुंबीयांमधील वाद गावपातळीवर उफाळल्याने शेजारी व ग्रामस्थ भयभीत झाले आहेत. समाजात कायद्याच्या मार्गाऐवजी हातात काठी घेण्याचा कल वाढतो आहे का, असा प्रश्न उपस्थित होतो. अनेकदा या वादांत महिलांना पुढे करून सामाजिक प्रतिष्ठा वापरली जाते, जी गुन्हेगारी वर्तनाला खतपाणी घालते.
पोलीस प्रशासनाची तातडीची कारवाई
नाथा उमप, विक्रम उमप, समीम उमप, रोहन शिळके यांच्यासह त्यांच्या गटातील सात जणांविरुद्ध शिक्रापूर पोलीस स्टेशनमध्ये गुन्हा दाखल करण्यात आला आहे. त्याचप्रमाणे, पांडुरंग पुंडे, अनिल पुंडे, सलीम पुंडे, उज्वल पुंडे आदींवर परस्परविरोधी गुन्हे दाखल झाले आहेत. उपनिरीक्षक संतोष शेखळे व त्यांच्या पथकाने तपास सुरू केला आहे.
ग्रामस्वराज्यात हिंसेला स्थान नाही
या प्रकारामुळे ग्रामपंचायत प्रणालीतील सामंजस्य, संवाद आणि समुपदेशन यांचं अपयश अधोरेखित झालं आहे. “गाव करील ते राव काय करील?” या म्हणीला साजेशा न्यायदायी आणि समन्वयी भूमिकेची गरज आज अधोरेखित झाली आहे.
वास्तविक मार्ग – संवाद आणि कायदाच
जमिनीच्या वादासारखे गुंतागुंतीचे प्रश्न न्यायालयीन आणि सामाजिक समुपदेशनाच्या माध्यमातूनच सोडवले गेले पाहिजेत. भावनांवर ताबा ठेवत हिंसेऐवजी चर्चेला प्राधान्य देणं हीच एकमेव शाश्वत वाट आहे.