विद्यार्थ्यांच्या सुरक्षिततेसाठी शिक्षण विभागाचा महत्त्वपूर्ण निर्णय : शाळांसाठी नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी
विद्यार्थ्यांच्या सुरक्षिततेला प्राधान्य देत महाराष्ट्र राज्य शिक्षण विभागाने राज्यातील सर्व शाळांसाठी नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जाहीर केली आहेत. यामध्ये विद्यार्थ्यांच्या दैनंदिन हालचाली, मानसिक आरोग्य, शारीरिक सुरक्षितता आणि पालक-संवाद या सर्व बाबींवर भर देण्यात आला आहे. हे निर्देश राज्यातील सर्व शाळांमध्ये तात्काळ लागू करण्यात येणार आहेत.
तीन वेळा उपस्थिती व एसएमएस सूचना बंधनकारक
या नव्या तत्त्वांनुसार, शाळांना दिवसातून किमान तीन वेळा विद्यार्थ्यांची उपस्थिती नोंदवावी लागणार आहे. विशेष म्हणजे, जर एखादा विद्यार्थी शाळेत अनुपस्थित असेल, तर त्याच्या पालकांना त्वरित एसएमएसद्वारे याबाबत कळवावे लागेल. यामुळे विद्यार्थ्यांच्या अनुपस्थितीमागील कारणे तात्काळ समजू शकतील आणि गैरप्रकारांची शक्यता टाळता येईल.
शाळांमध्ये सीसीटीव्ही अनिवार्य, वर्ग ते स्वच्छतागृहांबाहेर कॅमेरे
शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांच्या हालचालींवर लक्ष ठेवण्यासाठी सर्व ठिकाणी सीसीटीव्ही कॅमेरे बसवणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. हे कॅमेरे वर्गखोल्यांबरोबरच प्रवेशद्वार, कॉरिडॉर, खेळाचे मैदान आणि स्वच्छतागृहांबाहेर देखील लावावे लागणार आहेत. त्याचबरोबर, कमीत कमी एक महिन्याचा व्हिडिओ बॅकअप ठेवणेही आता बंधनकारक करण्यात आले आहे.
शिक्षक व कर्मचाऱ्यांसाठी चारित्र्य प्रमाणपत्र आवश्यक
शाळांमध्ये नियुक्त करण्यात येणाऱ्या शिक्षक आणि शिक्षकेत्तर कर्मचाऱ्यांसाठी आता चारित्र्य प्रमाणपत्र अनिवार्य करण्यात आले आहे. गुन्हेगारी पार्श्वभूमी असलेल्यांना शाळांमध्ये नोकरीस संधी दिली जाणार नाही, असेही स्पष्ट करण्यात आले आहे. यामुळे विद्यार्थ्यांना एका सुरक्षित आणि सकारात्मक वातावरणात शिक्षण घेता येणार आहे.
विद्यार्थ्यांच्या मानसिक आरोग्यासाठी समुपदेशकांची नियुक्ती
शैक्षणिक दडपण, सामाजिक समस्या यांचा विद्यार्थ्यांवर होणारा परिणाम लक्षात घेता, शाळांमध्ये आता समुपदेशकांची नियुक्ती बंधनकारक करण्यात आली आहे. हे समुपदेशक विद्यार्थ्यांच्या भावनिक आणि मानसिक गरजा समजून घेत मार्गदर्शन करतील, असे विभागाचे म्हणणे आहे.
स्वतंत्र शौचालये आणि आपत्कालीन सुविधा
शाळांमध्ये मुला-मुलींसाठी स्वतंत्र स्वच्छतागृहांची उपलब्धता, पुरेशी स्वच्छता व्यवस्था आणि आपत्कालीन परिस्थितीत कामी येणारी घंटा व्यवस्था असणे आवश्यक करण्यात आले आहे.
शाळांना पालक आणि समाजाचा सहभाग आवश्यक
या मार्गदर्शक तत्त्वांमुळे शाळांमध्ये केवळ सुरक्षितता वाढणार नाही, तर शैक्षणिक गुणवत्ता आणि शिस्तही सुधारण्यास मदत होणार आहे. शिक्षण विभागाने सर्व शाळांनी या निर्देशांचे काटेकोर पालन करावे, असे आवाहन केले आहे.
नवीन पावलांची सुरुवात – विद्यार्थ्यांसाठी सुरक्षित उद्याचा निर्धार
या निर्णयामुळे राज्यातील लाखो विद्यार्थ्यांना एक सुरक्षित, सुसज्ज आणि सकारात्मक शैक्षणिक वातावरण मिळण्याचा मार्ग मोकळा झाला आहे. शिक्षणाच्या गुणवत्तेसह आता विद्यार्थ्यांच्या सुरक्षिततेला तितकेच महत्त्व दिले जात असून, हे परिवर्तनात्मक पाऊल राज्यातील शिक्षण व्यवस्थेसाठी एक महत्त्वाचा टप्पा ठरेल, असा विश्वास शिक्षण क्षेत्रातील तज्ज्ञांनी व्यक्त केला आहे.